Publicznie znana witamina C
Każdy człowiek lepiej lub gorzej wykształcony posiada jakąś wiedzę na temat odżywiania. Dietetyka jest relatywnie nowoczesną dziedziną nauki ale jej podstawy znają ludzie od zarania dziejów. Witamina C (kwas askorbinowy) to termin powszechnie znany. Kojarzy się głównie z odpornością ale również z młodością czy jako dodatek do żywności E300.
Na rynku można znaleźć wiele postaci witaminy C: chemiczny kwas askorbinowy, naturalne ekstrakty i wyciągi roślin czy nawet formy lewoskrętne oraz liposomalne. Pytanie brzmi czy warto kupować tego typu suplementy, a jeśli tak to którą formę najlepiej wybrać żeby była skuteczna i stosunkowo tania?
Korzyści z suplementacji witaminą C
Niepodważalnie walorem witaminy C są jej właściwości antyoksydacyjne. Przekłada się to na łagodzenie stanów zapalnych w organizmie oraz opóźnienie procesów starzenia się komórek. Podobnym działaniem charakteryzuje się także witamina E oraz witamina A w postaci beta karotenu. Zważywszy na te cechy mówi się o nich jako witaminach młodości. Warto zwrócić uwagę, że zdecydowana większość chorób cywilizacyjnych i nie tylko ma podłoże zapalne. Dokładniej mówiąc powstają w wyniku przewlekłego, nieustającego stanu zapalnego spowodowanego alkoholem, toksynami, złą dietą czy chociażby dymem papierosowym. Nietrudno spostrzec się, że czynników prozapalnych jest naprawdę dużo. W tym miejscu przychodzą nam z pomocą przeciwutleniacze (antyoksydanty), do których zalicza się witaminę C.
Drugi atrybutem tego związku jest wpływ na syntezę kolagenu, który stanowi główny składnik ścięgien. Występuje w skórze, kościach, w oczach i innych narządach, a jego niedobór skutkuje zmarszczkami, wypadaniem zębów i śmiertelnym szkorbutem.
Niektóre doniesienia podają, że kwas askorbinowy leczy nowotwory. Stwierdzenie to jest dość mylące, ponieważ w badaniach in vitro rzeczywiście udowodniono taką zależność natomiast in vivo już nie. Z drugiej strony przyjmowanie tego związku po chemioterapii w bardzo dużych dawkach po kilka lub kilkanaście gramów na dobę pozwalało szybciej przywrócić pacjenta do homeostazy. Istnieje możliwość przyjmowania witaminy C podczas chemioterapii (pod warunkiem synergicznego działania) w celu wzmocnienia swoistej odporności chorego.
Kwas L-askorbinowy czy po prostu askorbinowy działa bezpośrednio na układ odpornościowy po przez aktywizację jego komórek. Ta zależność w skrócie mówiąc pozwala na szybsze wyjście z choroby.
Którą formę wybrać?
Tak naprawdę każda forma witaminy C przyniesie oczekiwany rezultat. Osobiście zważywszy na cenę do jakości zaleciłbym ekstrakty i wyciągi z roślin. Z reguły są one niewiele droższe od chemicznie czystej witaminy C, a dodatkowo zawierają bioflawonoidy, które potęgują działanie tej witaminy i same wywierają korzystny wpływ na zdrowie. Forma lewoskrętna jest już dawno “niemodna”, ponieważ nie istnieje i nigdy nie istniała. Witamina C jest jedna i ta sama. Nieważne czy jest to związek pozyskany z roślin czy syntetycznie w labolatorium, zawsze jest to ten sam związek i na dodatek prawoskrętny. Forma liposomalna tej witaminy rzeczywiście istnieje i jest bardzo dobrze wchłaniana. Okazuje się jednak, że w normalnej suplementacji np. 500mg na dobę lub nawet 1 gram, organizm przyswoi jej może kilka procent więcej niż każdej innej. Finalnie z uwagi na znacznie wyższą cenę proponuję nie przepłacać. Sytuacja ulega zmianie przy tak zwanych mega dawkach stosowanych u chorych na raka, ponieważ przy tych ilościach receptory dla tej witaminy są mocno wysycone i forma liposomalna gwarantuje znacznie lepsze przyswajanie. Chciałbym zwrócić również uwagę na florę bakteryjną jelit (mikrobiotę) oraz kosmki jelitowe, które warunkują prawidłowe wchłanianie tego związku.
Gdzie jeszcze znajdziemy witaminę C?
Wiele produktów, które spożywamy zawierają pewne ilości tego związku. Pyszne owoce takie jak: truskawki, czarna porzeczka, kiwi itd. dostarczają średnio ponad 100mg witaminy C na 100g. Z pewnością wszyscy jemy warzywa. Biorąc pod uwagę dzisiejszy temat artykułu polecam dodać do diety natkę pietruszki, paprykę oraz kalarepę. Zdecydowanie mniej znane i rzadko konsumowane rośliny obfitujące w kwas askorbinowy to rokitnik, pokrzywa, kiełki lucerny czy owoce głogu.
Skutki uboczne i przeciwwskazania
E300 jest jednym z najlepiej przebadanych i bardzo bezpiecznych suplementów. Doniesienia o przedawkowaniu są znikome, a jeśli występują to przy bardzo wysokich dawkach. Przeciwwskazań do przyjmowania kwasu askorbowego jest dosłownie kilka. Ostrożność powinny zachować osoby z nefropatią przebiegającą z obniżoną filtracją kłębuszkową, a także z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Duże ilości tego związku mogą działać również osmotycznie i powodować krótkotrwałe biegunki.