Infekcje intymne u kobiet
Infekcje intymne to częsta przypadłość, z którą borykają się kobiety. Dotyka narządy rozrodcze kobiet. Infekcje tego typu to stany zapalne, które powstają głównie przez bakterie, grzyby i pierwotniaki. Pomimo tego, iż dolegliwości są wywoływane przez odrębne organizmy dają podobne symptomy. Do głównych z nich zalicza się uporczywe pieczenie, swędzenie, upławy, ból podczas współżycia oraz potrzeba częstego oddawania moczu. Niewątpliwie ważne jest, by rozpoznać podłoże i rodzaj danej infekcji, ponieważ w każdym przypadku leczenie przebiega inaczej. O kondycji i zdrowiu kobiecych narządów płciowych wiele świadczy śluz (wydzielina pochwy) fizjologiczny. Prawidłowo powinien być bezwonny, bezbarwny oraz śliski w dotyku. W zależności od fazy cyklu menstruacyjnego może mieć kolor przejrzysty lub biały. Należy więc zwracać uwagę i kontrolować jego stan.
Infekcje intymne u kobiet, czynniki zaburzające homeostazę pochwy
Zapalenia narządów płciowych dotyczą sromu, pochwy, szyjki macicy i także górnego odcinka, na który składa się macica oraz przydatki. Czynniki zaburzające prawidłowe funkcjonowanie pochwy są wywoływane endogennie (wewnątrzpochodnie) oraz egzogennie (zewnątrzpochodnie).
Czynnikami wewnętrznymi wywołującymi zapalenia narządów płciowych są m.in :
- hiperestrogenizm, powoduje wzrost pH w pochwie i narządach rodnych, co generuje korzystne środowisko dla rozwoju grzybów i patogennych bakterii
- brak witamin w organizmie (awitaminoza)
- choroby psychiczne oraz zaburzenia psychiczne
- choroby ogólnoustrojowe, w szczególności cukrzyca
- zmiany skórne (dermatozy)
Do czynników zewnętrznych tworzących stany zapalne zaliczyć można następujące elementy:
- mechaniczne uszkodzenia narządów płciowych np. w wyniku zabiegów chirurgicznych
- chemiczne podrażnienia, uszkodzenia np. środkami do higieny intymnej i mycia ciała a także nieprzestrzeganie zasad higieny
- częste zmiany temperatur
- przyjmowanie antybiotyków niszczących mikroflorę organizmu
- stosunki płciowe, które mogą zainicjować w organizmie partnera/partnerki sekwencje bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków
- stres osłabiający układ odpornościowy
Ostatni z czynników generuje najwięcej problemów i jest najczęstszą przyczyną powstających infekcji u kobiet. Stany zapalne narządów płciowych najczęściej występują u kobiet współżyjących. Niewielki odsetek jest dziewczynek oraz nastolatek niewspółżyjących, które zmagają się z infekcjami dróg rodnych.
Stany zapalne pochwy – czynniki generujące
Czynników wywołujących zapalenie może być wiele. Do głównych zaliczane są infekcje spowodowane bakteriami, grzybami oraz wirusami.
Bakteryjne infekcje są najczęstszym czynnikiem generującym stan zapalny w pochwie. Powstają poprzez namnażanie patogennych bakterii tj. Staphylococus, S treptococcus, Gardnerella oraz Staphylococcus. Co więcej, mają one tendencję do nawracania, dlatego leczone są najczęściej antybiotykami. Infekcje objawiają się upławami z pochwy o rybim zapachu.
Zapalenia grzybicze są najczęściej wywołane przez drożdżaki. Kandydoza to inaczej grzybica pochwy, która powstaje w wyniku osłabienia flory bakteryjnej często przez przyjmowanie antybiotyków i spadek odporności organizmu. W efekcie doprowadza to do wyginięcia pałeczek kwasu mlekowego a to własnie one są są odpowiedzialne za hamowanie rozwoju grzybów. Podczas trwania infekcji pojawia się gęsta, biała lub żółta wydzielina o nieprzyjemnym zapachu.
Wirusowe zapalenia pochwy najczęściej są wynikiem chorób przenoszonych drogą płciową. Najczęściej przenoszonym wirusem jest HPV (wirus brodawczaka ludzkiego). Charakteryzuje się on opryszczką usytuowana wokół warg sromowych i całej pochwy.
Naturalne bariery organizmu stanowiące ochronę przed infekcjami intymnymi
- kwaśne pH utrzymywane w pochwie
- obecność pałeczek kwasu mlekowego
- lizozym rozkładający ściany komórkowe patogennych bakterii
- obecność ciał odpornościowych, chroniących przed drobnoustrojami i toksynami
- prawidłowa budowa narządów rozrodczych kobiety
- błona dziewicza u osób niewspółżyjących
Flora bakteryjna narządów intymnych
Prawidłowy skład flory bakteryjnej narządów rozrodczych kobiety, chroni je przed inicjacją i rozwojem patogennych bakterii. Nieprawidłowa flora stanowi wiodące ryzyko do zainfekowania pochwy. By unikać infekcji należy utrzymywać florę bakteryjną w zdrowej, dobrej kondycji, pomoże w tym suplementacja probiotyczna. Cennym oraz jakościowym źródłem, które zaopatrzy organizm w prozdrowotne bakterie są probiotyki Joy Day. Probiotyk Joy Day (kurkuma, imbir, pieprz) poza surowcami roślinnymi mającymi charakter antygrzybiczny, przeciwzapalny oraz stymulujący układ immunologiczny posiada także bakterie, które zasiedlają przestrzenie intymne kobiet oraz wchodzą w skład jej flory. Szczególnie istotne i obecne w probiotykach Joy Day są szczepy bakterii z grupy Lactobacillus (L.acidophilus, L.delbrueckii, L. casei, L. plantarum, L. rhamnosus).
Probiotyczne bakterie Lactobacillus to inaczej pałeczki kwasu mlekowego, które utrzymują pH pochwy (3,8 – 4,5) w lekko kwasowym odczynie, który utrudnia rozwój patogennych mikroorganizmów. Co więcej, układ odpornościowy jest przez nie stymulowany i pobudzany do działania.
Profilaktyka stanów zapalnych narządów płciowych
Dieta oraz higiena zaliczają się do bardzo istotnych bodźców, które działają profilaktycznie na stany zapalne intymnych narządów. Śluz, który produkowany jest przez gruczoły szyjki macicy powstaje w dużej mierze z produktów przemiany materii. Konsystencja oraz wygląd śluzu szyjkowego jest uzależniony od dnia cyklu menstruacyjnego, diety a także może świadczyć o występowaniu zakażenia. Nadpodaż cukrów w diecie sprzyja rozwojowi infekcji grzybiczych w tym drożdżaków. Dieta może ograniczyć ryzyko wystąpienia infekcji. Powinna opierać się głównie na naturalnych, nieprzetworzonych produktach oraz zalecane jest by była uboższa w cukry. Warto spożywać produkty pełnoziarniste, płatki owsiane, jaja, naturalne jogurty, kefiry warzywa i także kiszonki, ponieważ stanowią naturalne źródło witaminy C oraz cennego kwasu mlekowego. Nieodłącznym elementem diety powinny być zdrowe tłuszcze pochodzące z oliwy z oliwek, pestek dyni, orzechów brazylijskich, ze względu na zasobność w witamy i minerały. Spożywanie ziół, przypraw (cynamon, kardamon, goździki), czosnku i imbiru także zadziała prewencyjnie na patogeny i grzyby.
Podsumowanie
Infekcje intymne kobiet to schorzenia często wymagające długotrwałego leczenia i zmagania się z nimi. Warto więc przykładać uwagę do higieny, diety i suplementacji, które są podstawowymi działaniami profilaktycznymi. W przypadku wystąpienia objawów wskazujących na infekcję dróg rodnych należy bezwzględnie zasięgnąć porady u ginekologa, który pomoże w zdiagnozowaniu czynnika zapalnego i poda zalecenia dalszego postępowania. Należy pamiętać, iż bagatelizowanie objawów stanów zapalnych może wiązać się z ryzykiem onkogennym, który może doprowadzić do powstania raka szyjki macicy. Kobietom po 25 roku życia lub nawet wcześniej, zaleca się wykonywanie badań cytologiczych przynajmniej raz do roku. Dzięki temu jest ogromna szansa na wykrycie niepokojących zmian w obrębie narządów intymnych we wczesnym stadium.
Autor tekstu: Kinga Błoch – studentka dietetyki oraz turystyki AWF w Poznaniu, pasjonatka zdrowego stylu życia.