Związek o tajemniczej nazwie: kwas α-ketoglutarowy (AKG) wychodzi z cienia. Coraz częściej się o nim mówi i docenia jego prozdrowotne właściwości.
Kwas α-ketoglutarowy, gdzie i w jakim celu?
Kwas α-ketoglutarowy występuje naturalnie w naszym organizmie. Należy do pośrednich metabolitów końcowego szlaku utleniania substratów energetycznych – cyklu Krebsa. AKG może być również dostarczany wraz z dietą (w postaci prekursorów) oraz wytwarzany przez mikroflorę jelitową. Z chemicznego punktu widzenia to związek organiczny zwierający dwie grupy – karboksylową i ketonową. To właśnie one wpływają na reaktywność i charakter tego kwasu. Co więcej, AKG to kwas nietoksyczny, dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jest metabolizowany w wątrobie oraz enterocytach jelita, gdzie przekształca się m.in. w prolinę i leucynę.
Po co AKG sportowcom?
Kwas alfaketoglutarowy dodawany jest do suplementów dla sportowców nie bez powodu. AKG jest bowiem bardzo ważną cząsteczką w przemianach białek. W metabolizmie komórkowym stanowi istotne źródło glutaminianu i glutaminy, które znane są większości osób związanych ze sportem i zwiększoną aktywnością fizyczną. Związki te hamują rozkład białek w mięśniach szkieletowych oraz są źródłem energetycznym dla enterocytów. Ważne jest to, że glutamina dostarcza energii dla wszystkich komórek w momencie niedoboru glukozy.
Z tego względu żywność wzbogacona w AKG lub suplementy z kwasem α-ketoglutarowym są istotne dla ochrony mięśni podczas ćwiczeń oraz lepszej wytrzymałości w czasie treningów.
Kwas α-ketoglutarowy ratunkiem dla kości
Badania eksperymentalne wykazały, że kwas α-ketoglutarowy zwiększa gęstość mineralną kośćca, a także poprawia odporność mechaniczną kości na złamania. Bardzo ważną funkcją AKG w kontekście ochrony kości jest jego wpływ na wzrost ilości kolagenu kostnego.
AKG oraz jego liczne zastosowania
Kwas α-ketoglutarowy wykazuje działanie przeciwbakteryjne, zwłaszcza w przypadku helicobacter pylori i zakażeń moczowo-płciowych powodowanych przez bakterie ureolityczne. Wspiera również układ odpornościowy, stanowiąc paliwo dla limfocytów i makrofagów. AKG ma także wpływ na zwiększenie absorbcji jonów żelaza oraz modulację starzenia się organizmu. Badania wskazują na potencjał kwasu α-ketoglutarowego w ochronie układu nerwowego, zwłaszcza przed sytuacjami stresowymi.
Gdzie kupić AKG?
W Polsce preparaty z AKG są rozprzestrzenione w niewielkim stopniu. Rzadko również związek ten występuje w preparacie samodzielnie. W większości przypadków kwasu α-ketoglutarowy dodawany jest do suplementów w postaci soli: argininy, pirydoksyny, ornityny, kreatyny, histydyny, cytruliny. Można go znaleźć w preparatach m.in. dla sportowców. Szczególnie polecany dla osób znajdujących się w stanach osłabienia lub mających na celu oczyszczenie organizmu. Suplementy z α-ketoglutaranem ornityny mogą mieć duże znaczenie we wspomaganiu leczenia sarkopenii (to choroba, w przebiegu której dochodzi do utraty masy mięśniowej), zmniejszają też straty utraty tkanki mięśniowej postępującej z wiekiem.
Synteza AKG przebiega najczęściej drogą chemiczną, chociaż są mikroorganizmy, które potrafią syntezować ten związek. W dzisiejszym świecie oczekującym naturalnych produkcji, biosynteza kwasu
α-ketoglutarowego jest przyszłością. Obecnie trwają badania nad doborem najkorzystniejszych paramentów tego procesu. Ich zakończenie będzie przełomem w popularyzacji i wykorzystaniu AKG.