Wprowadzenie do tematu – cukrzyca
Cukrzyca należąca do chorób cywilizacyjnych staje się coraz większym problemem ludzkości. Powstaje w wyniku zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Często zdarza się tak, że proces rozkładu białek oraz tłuszczy również nie przebiega prawidłowo. Osoby chorujące na cukrzycę zazwyczaj mają zbyt wysoki poziom glukozy we krwi (hiperglikemia), ponieważ insulina nie spełnia swojej funkcji lub jest nieprawidłowo wydzielana przez wysepki Langerhansa znajdujące się w trzustce.
Przez fachowców choroba dzielona jest na różne typy. Najbardziej rozpoznawalna jest cukrzyca typu I oraz typu II . Przyjmuje się, że typ pierwszy występuje najczęściej u dzieci i młodzieży, ma podłoże autoimmunologiczne oraz wymaga podawania insuliny w zastrzykach itp.
Typ drugi natomiast jest diagnozowany zazwyczaj u osób dorosłych, prowadzących niezdrowy tryb życia. Cukrzyca typu drugiego stanowi około 90% wszystkich przypadków tej choroby .
Uwagi dotyczące diety
1. Węglowodany
Osoby chorujące na cukrzycę powinny zwrócić szczególną uwagę na węglowodany w diecie. Powinny one stanowić około 50% zawartości energetycznej diety. Należy zdecydowanie obniżyć spożycie węglowodanów prostych na rzecz złożonych, które są znacznie dłużej trawione w układzie pokarmowym. Dzięki temu można zapobiec nagłych wzrostom poziomu glukozy we krwi.
Lista węglowodanów złożonych :
warzywa, ciemne pieczywo, kasze gruboziarniste, owies, makaron pełnoziarnisty, ryż, otręby, gryka, kukurydza, jęczmień, skrobia ziemniaczana, ziemniaki, bataty, musli, komosa ryżowa, amarantus.
2. Tłuszcze
Dieta powinna zawierać odpowiednia ilość zdrowych kwasów tłuszczowych. Zdrowe tłuszcze posiadają właściwości obniżające poziom cholesterolu oraz trójglicerydów. Ponadto obniżają indeks glikemiczny innych pokarmów spożywanych w ich towarzystwie. Zazwyczaj oscylują w okolicach 30% dobowego zapotrzebowania energetycznego. W przypadku osób otyłych należy ograniczyć je do 20%. Należy pamiętać, żeby spożywać przede wszystkim zdrowe, nieprzetworzone tłuszcze roślinne ( tłoczone na zimno, nierafinowane ). Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego należy ograniczać.
Lista olejów roślinnych szczególnie polecanych:
lniany, budwigowy, rzepakowy, z czarnuszki, z wiesiołka, z pestek dyni, z ogórecznika, konopny, olej kokosowy.
Lista tłuszczy pochodzenia zwierzęcego, które warto spożywać:
masło, tran,olej z kryla.
3. Błonnik
Warto zadbać również o odpowiednią ilość błonnika w diecie. Błonnik jest bardzo ważny, ponieważ pomaga spowolnić wchłanianie glukozy. Tym samym ogranicza po posiłkową hiperglikemię. W dodatku błonnik może służyć jako doskonały prebiotyk ( pożywka dla bakterii probiotycznych ) a prozdrowotna flora bakteryjna jelit jest również bardzo ważna zarówno dla osób zdrowych jak i chorych na cukrzycę. Więcej o jej znaczeniu w dalszej części artykułu.
Lista produktów bogatych w błonnik:
pieczywo razowe, grube kasze, warzywa, ryż, otręby ,orkisz.
4. Probiotyki
Mało kto zdaje sobie sprawę, jak istotną funkcje w organizmie pełnią bakterie probiotyczne. Osoby, które nie dostarczają z zewnątrz tych bakterii lub dostarczają ich zbyt mało w szybkim czasie doprowadzą do dysbiozy. Dysbiozę rejestruje się w przypadkach przeziębienia, gorączki, słabej odporności, ale również w depresji, zespole ADHD, cukrzycy typu I, typu II i innych dysfunkcjach i chorobach. Podczas dysbiozy dochodzi do przerostu bakterii patogennych i do zatruwania organizmu antygenami i toksynami pochodzenia bakteryjnego (endotoksemia). W konsekwencji prowadzi do zaburzeń procesów metabolicznych, które są podłożem między innymi cukrzycy i insulinooporności.
Badania wykazują związek endotoksemii z nieprawidłową tolerancją glukozy i cukrzycą. Im silniejsza endotoksemia, tym gorsza regulacja stężenia cukru we krwi. Równoległe badania wykazały, że znaczny wpływ na zapobieganie endotoksemii mają bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium.
Warto tu przytoczyć wyniki badań irańskich naukowców. W dwumiesięcznym eksperymencie brało udział 54 diabetyków (typu 2) w wieku 55 – 70 lat. Podzielono ich na dwie grupy. Jedna zażywała probiotyki a drugiej grupie podano placebo. 8 tygodni później okazało się, że u osób spożywających probiotyki poziom glukozy na czczo rósł wolniej i cały czas był niższy w porównaniu do poziomu glukozy osób w grupie placebo. Ponadto pierwsza grupa wykazała zmniejszoną oporność na insulinę. Jest to szczególnie istotne w cukrzycy typu drugiego. W grupie diabetyków spożywających probiotyki stwierdzono także wyższy poziom glutationu w osoczu krwi. W ramach przypomnienia glutation to bardzo silny naturalny antyoksydant.
Diabetycy spożywający probiotyki mieli także niższy poziom białka C-reaktywnego. Białko C-reaktywne jest wskaźnikiem stanu zapalnego w naczyniach krwionośnych i parametrem oceny ryzyka choroby serca.
Autor : Kuba Chmielewski, dietetyk, promotor zdrowego stylu życia, sportowiec, właściciel Flow Day.